Beste vrienden,
Beste ambassadeurs,
Van harte welkom.
Het is mooi om te zien hoe bier mensen bijeenbrengt, hoe dankzij het bier mensen verbroederen. Deze avond is daar weer een mooi voorbeeld van.
Het doet mij ook plezier dat mensen ook echt uitkijken naar een avond als deze. De datum voor deze bijeenkomst heeft wat op zich laten wachten, en hier en daar hoorden we toch enige ongerustheid of er nog wel iets zou komen… maar kijk, vandaag is het zover en klinken en drinken we op ons ambassadeurschap, op de vriendschap, op een gezellige avond.
Deze avond is zo’n avond dat het BNG stijgt, het Bruto Nationaal Geluk. Het BNG is een methode om te proberen de levenskwaliteit op een andere manier te meten dan met het bruto nationaal inkomen… Ik heb naar eigen goeddunken en ervaring een elementje toegevoegd om de graad van het BNG te bepalen… Er blijkt namelijk een relatie te bestaan tussen het drinken van Orval en het algemene geluksgevoel. Geluk wordt omschreven als een gunstige gebeurtenis en gevoel van grote blijheid en harmonie! Er zijn vele elementen die geluk bepalen, maar het simpel samenzijn onder vrienden, nen goeien babbel, een toffe noot muziek, ne goeie speech, … met dank aan de trappisten en dank aan jullie ambassadeurs die hier samenzijn stijgt het BNG dus enorm ! Da’s goed voor onszelf, da’s goed voor ons land. Of zoals Freddy Heineken ooit zei : Ik verkoop geen bier, – dat weten wij Belgen wel al langer, hihi – ik verkoop gezelligheid.
Mag ik er eerst nog een kleine bedenking tussensmijten…
De uitnodiging die jullie voor vandaag ontvangen hebben, bestond uit 2 vellen papier. Maar ik denk dat mijn secretaresse vergeten is het tweede blad mee in de enveloppe te steken … Hoewel, aan een paar snelle reacties en reservaties op de trappistenmenu te zien, kan dat haast niet… Of zouden de lettertjes op de verso van de trappistenmenu er af gevallen zijn ? Dat is toch ook haast onmogelijk….
In elk geval heb ik over die verso geen enkele reactie gehoord… Maar omdat ik weiger te geloven dat we hier met een bende cultuurbarbaren te maken hebben, ga ik ervan uit dat jullie in stilte toch genoten hebben van de mooie tekst van Sandra Elisa Maes, een Limburgse dichteres (Vucht, buurt van Dilsem-Stokkem). Het zou nog toepasselijk zijn ook, in stilte genieten van haar poëtisch tekst over een weekje van bezinning in Orval en de kracht die dat aan de auteur gaf …
Mag ik nog even verder de poëtische toer opgaan… Ik zou namelijk Bierman even willen citeren. Bierman is een soort virtuele figuur die al 12 jaar lang een bierblog heeft. Hij is een liefhebber van de meeste trappisten, maar toch specifiek van Orval. Bij wijze van inleiding van één van stukken gaf hij een opsomming van de trappisten waarin dat sprekend tot uiting kwam :
Er zijn zeven trappisten op deze verknipte aardkloot, zegt bieman, en ik ga ze voor u noemen ook: de zware Westvleterse Gerstenwijn, het nobele Westmalle, het experimentele Achel, het pure zwarte goud van Rochefort, Chimay fabrieksbier en La Trappe speelgoedbier uit Holland. En er is er nog één: het eerlijke Orval.
En wat verderop in dat blog : Elke slok Orval die ooit de weg naar de buidelfles vindt, heeft diep in de Ardennen in het uiterste zuiden van ons land, over de open koperen koelroosters gelopen van de trappistenabdij. De lucht van naaldwouden zit in dit bier, het zweet van jagers, gerookte forellen, abdijruïnes, hopvelden, kaarsrechte rijen zuiver graan, een koperen zonsondergang. Binnen de muren van de abdij ligt de oude brouwpater begraven in habijt, na acht decennia van psalmen en bierbrouwen. Beste vrienden van het bier, een Sixpack Jupiler in blik haal je van het schap in de GB, een Orval vraag je of hij wil meekomen…
En nog ééntje
Vorig weekend was bierman in de abdij van Orval. Naast stilte en rust, de gezangen van de Paters en de machtige natuur, heeft bierman daar een Orval gedronken en meer dan een uur gepraat over dit bier. Dit is een bier waarover je niet uitgesproken raakt. Een flesje orval zou in goud verpakt moeten worden, in een kluis gezet en een keer per jaar – bij voorkeur op een feestdag – moeten getoond worden aan familie, vrienden en bewonderaars. De gouden valei zit in de kleur van dit bier, de helder pareling, de hapklare schuimkraag, de hoppige sprankel in de neus, de zachte body als van een vrouw, het buidelflesje en het kelkvormige glas en het ontbreken van verzadigende zoetigheid zodat elke slok de dorst in iedere mens tot op de bodem kan laven. Deze dingen maken het leven waard: de liefde, de camera die boven het dorpje stijgt in “once upon a time in the west”, de landing in Normandië in “Medal of Honour”, de beschrijving van eindeloze Russische sparrenbossen in de verhalen van Toergenjev, de jagers in de sneeuw van Breughel, en…. Orval.
Enfin, dit gezegd zijnde, is er nog trappistennieuws ?
Vorig jaar heb ik jullie uitgebreid geïnformeerd over de brouwende trappistenkloosters over heel de wereld. Herinner u, tot voor een paar jaar had België eigenlijk een monopolie op trappistenbieren, die ene Nederlander die luistert naar de naam La Trappe laten we dan even buiten beschouwing. Maar sinds 2011 is er jaarlijks ééntje bijgekomen :
En zo zitten we dus aan 6 Belgen en intussen al 8 brouwende trappistengemeenschappen in de rest van de wereld. Hun productievolumes blijven tot op heden eerder bescheiden, de meesten onder hen hebben ook niet de ambitie om echt grote spelers te worden op de biermarkt.
Heeft er eigenlijk iemand een idee van de volumes die de Belgische monniken brouwen :
Van klein naar groot :
(enige met commerciële vertegenwoordigers en vernieuwing in gamma : Chimay Ancestrale, Chimay blauw selectief op vat verkrijgbaar, maar vooral als enige de publieke verkoop van hun refterbier Chimay Doré)
Bij de buitenlanders is La Trappe de enige die wat volume brouwt, heden +/- 45.000hl, maar waar buiten Chimay de Belgen min of meer een stabiele productie hebben, is La Trappe in sterk stijgende lijn. De brouwerij heeft dan ook een capaciteit van 110.000hl.
Dankzij het creëren van het ambassadeurschap is de productie van Orval redelijk spectaculair gestegen van 40.000hl in 2004 tot 73.000hl in 2014. Door hier en daar kleine optimalisaties heeft men de capaciteit nog kunnen optrekken tot 75.000hl maar blijft dus nu stabiel omdat dit de maximumcapaciteit is.
En de Hollanders hebben dat goed gezien, want het ambassadeurschap van Orval krijgt ook navolging van La Trappe, niet in Nederland maar wel in België (vooral Vlaanderen), en die pakken het van in den beginne misschien wel wat beter aan. Als trappistliefhebber heeft u ongetwijfeld al gehoord van de ‘Gouverneurs van La Trappe’.
Bij dit concept stelt men de eigen La Trappe bieren natuurlijk voorop, maar men maakt voor de gouverneurs speciale trappistenkaarten waar alle trappisten op vermeld staan. Voorwaarde is wel minstens 5 referenties van La Trappe op de kaart te hebben. De deelnemende horecazaken worden voorzien van heel mooi publiciteitsmateriaal, waaronder o.a. de mooie gouverneursborden die het straatbeeld sieren. Dit gouverneurschap gaat zijn derde jaar in en vertaalt zich nu reeds in een duidelijke groei van La Trappe. Men is hier heel goed en professioneel gestart, hopelijk blijft men streng toekijken op de kwaliteit van de partners, en ja, bij de trappisten van Orval kunnen ze nog iets leren van die Hollanders.
Bij Orval heeft men intussen ook door dat niet elke ambassadeur zijn ambassadeurschap waard is. Men heeft van in den beginne de eigen regels niet strikt toegepast met als gevolg dat er – en nog meer in Wallonië dan in Vlaanderen – een beetje een wildgroei is van cafés die geen meerwaarde bieden in de beleving van trappistenbier. Men probeert er sinds een aantal jaar iets aan te doen door enerzijds anonieme controles uit te sturen om te zien of de kwaliteitsvereisten nageleefd worden en anderzijds door de regels wat bij te sturen en zelfs nog wat extra regels uit te vaardigen. Ik ga hier nu niet in detail over uitweiden, kan alleen zeggen dat de laatste instructie onder de ambassadeurs veel commotie heeft losgeweekt en dat het sowieso niet evident zal zijn om iedereen weer op koers te krijgen, laat staan bepaalde ambassadeurs hun titel af te nemen.
Een van de eerste regels was de visibiliteit van Orval in een horecazaak. Hier hangt wel het één en het ander van Orval. Pronkstuk was/is deze Orvalkast hier achter mij. Maar we bleven daar maar bijproppen en deze kast was echt een rommelkast geworden, weliswaar enkel met Orvalattributen. Mag ik even jullie aandacht vestigen op een nieuw schap hier boven de trap. We hebben daar alle glazen en flessen verzameld en in deze kast hier alle speciallekes, bij een volgend bezoek moet je het werk van Jessie hier zeker eens komen bewonderen.
Het belangrijkste blijft natuurlijk dat je bij een ambassadeur ook een ambassadeur-orval kan drinken, waarmee een Orval van minstens 6 maand oud bedoeld wordt. Bij geen enkel ander bier is de smaakevolutie op zo’n korte tijd zo opvallend. Een jonge Orval is vooral bitter, maar in Orval zit ook Bret, of Bretanomicesgist, het belangrijkste kenmerk van de lambiekbieren. Dit is een gist die vergeleken met andere gisten zeer langzaam werkt, en pas na 6 maanden min of meer is uitgewerkt waardoor een Orval op 6 maanden ouderdom veel complexer geurt en smaakt en er een mooi evenwicht ontstaat tussen bitter en een zuurtje. Daarom ook dat men Orval zeer lang kan bewaren en er quasi geen nivellering van de smaak is, wel integendeel, een Orval van 10 jaar oud is nog steeds herkenbaar als Orval en dit kan met geen enkel ander bier.
En zo kom ik weer tot bij u, beste Orval-ambassadeur.
Er zijn dit jaar 5 ambassadeurs voor het leven bijgekomen, wat ons totaal op 86 brengt. Zij hebben dus 5 opeenvolgende jaren de titel van ambassadeur behaald en worden dan vrijgesteld om het parcours te doorlopen. De groene ambassa-deurskaarten, waarop ook vermeld staat sinds wanneer u ambassadeur voor het leven bent, worden slechts om de drie jaar vernieuwd. Geert, Gerda, Christiane, Carlo en Andries verwelkomen we als nieuwe Cum Laude ambassadeurs bij De Heeren en mogen straks hun groene kaart in ontvangst nemen.
Daarnaast zijn er ook 33 ‘gewone’ ambassadeurs die de titel voor het leven nog moeten verdienen… Zij ontvangen een oranje lidkaart. Daarvan zijn er 7 nieuwe ambassadeurs. Join the club Tomas, Nessim, Raymond, Stavros, David, Jonathan en Luc.
Als ambassadeur krijg je dus straks je lidkaart en drink je bij ons vanaf heden ook uit een gepersonaliseerd glas.
Jaarlijks is er nog een extra attentie, verschillende geschenkjes zijn al de revue gepasseerd : een boodschappentas, een pin van Orval, een glas en fles groene Orval, …. Het valt nu ook op en het doet mij enorm plezier dat vele ambassadeurs hun Orval-pin dragen, een teken van fierheid over ons ambassadeurschap.
Het geschenkje van dit jaar brengt de abdij en de brouwerij een klein beetje in uw huiskamer… Beste ambassadeur, u ontvangt twee magneten met de respectievelijke afbeeldingen erop. Wie graag de abdij eens gaat bezoeken, bezorgen wij ook graag gratis toegangskaarten.
Tijd om er enen op te drinken, want zoals Walter vorig jaar en wij met hem zongen : Drinkt Orval, drinkt Orval,
Ge zetj gezegend zijn, ge zetj gezegend zijn
Drinkt Orval, drinkt Orval,
Niks es ouèleger as nen Orval!
Toch eerst nog wat kleine mededelingen.
Er is een hoofdprijs en 6 troostprijzen
De proef wordt binnen een klein uurke afgelegd, maar u moet dus voor die tijd uw deelnamebonnetjes bij Jessie en Els afgeven.
Bekendmaking tijdens de pauze van onze muzikanten
Geniet van de avond, dank voor jullie komst en …. Gezondheid ! Cheers!