Beste ambassadeurs,
Een goede avond allemaal. Mag ik u in naam van ons allen hartelijk verwelkomen. Vandaag zijn we de 15e februari en die datum hebben we niet toevallig gekozen, zo rond Valentijn. Het is net de liefde voor trappistenbier algemeen en Orval in het bijzonder dat ons hier verenigt. Het is UW “Ambassadeurschap van Orval bij De Heeren van Liedekercke” – wat een titel – dat ons hier samenbrengt en die talrijke enthousiaste opkomst doet ons dan ook veel plezier. Dit is denk ik een unicum, zoveel ambassadeurs samen. U hebt al wat tijd gehad om met elkaar te verbroederen (of “verpateren” zo u wil), we gaan er dan ook samen een plezante avond van maken.
Sowieso blijft trappistenbier iets bijzonders, en het leven van de monniken iets mysterieus. Het teruggetrokken leven van de paters in hun habijt en hun dagelijkse “ora et labora” spreken tot onze verbeelding… het is dankzij die labora dat wij nu genieten van die vele trappistenbieren met zeer uitlopende smaken èn met één grote gemene deler : het zijn allen kwalitatief zeer sterke produkten en stuk voor stuk referenties in de bierwereld.
België heeft eigenlijk zeer lang een soort monopolie gehad op trappistenbieren. Met in alfabetische volgorde Achel, Chimay, Orval, Rochefort, Westmalle en West-Vleteren waren er 6 van de 7 trappisten Belgisch, mooi verdeeld tussen Vlaanderen en Wallonië. De zevende was La Trappe uit Nederland. U weet dat alle trappistenbieren het logo “Authentic Trappist Product” dragen. Hoewel de Abdij Koningshoeven één van de initiatiefnemers van dit logo was, werd het vanaf 1999 niet meer gebruikt. Reden hiervoor was dat er door een samenwerking van de brouwerij met het (commerciële) Bavaria-concern volgens de Internationale Vereniging Trappist te veel onduidelijkheid over de authenticiteit van de bieren was ontstaan. De brouwerij bleef de bieren echter steeds trappistenbier noemen, maar strikt genomen waren er in die tijd dus maar 6 – Belgische – trappisten. In 2005 werd de overeenkomst met Bavaria aangepast en sinds oktober 2005 prijkt het logo terug op het etiket.
Nadien was het wat stil op de trappistenmarkt. Pas in 2011 kwam er eentje bij, eigenlijk een valse…De Mont des Cats, op de Catsberg in Frankrijk, mag het logo immers niet dragen omdat de productie gebeurt bij Chimay en dus niet binnen de muren van de abdij, wat één van de voorwaarden is om het logo te mogen afficheren.
Vanaf dan is er bijna elk jaar eentje bij gekomen :
In 2012, de brouwerij Stift Engelszell, in Engelhartszell an der Donau – Oostenrijk – met de bieren Gregorius, Benno en Nivard, namen die verwijzen naar voormalige abten van de abdij.
In 2013, exact 125 jaar na La Trappe krijgt Nederland zijn tweede trappistenbier, Brouwerij De Kievit van abdij Maria Toevlucht, met het bier Zundert.
Nog in 2013 maar eigenlijk kwam het pas sinds januari 2014 op de markt, is de Amerikaanse trappist Spencer van de Saint Joseph’s Abbey in Spencer, Massachusetts.
Tot slot in 2015, de trappist Tre Fontane van het trappistenklooster van Sint Vincentius en Anastasius, gelegen te Rome in het hart van het christendom.
En plots waren er dus 12 trappistenbieren, wederom mooi verdeeld : 6 in België, 6 in de rest van de wereld.
Laat mij nu nog even terugkomen op onzen Orval….
Een Orval is nog steeds niet, of moeilijk of beperkt verkrijgbaar in handel en horeca. Hier en daar horen we het verwijt dat men teveel of meer dan vroeger zou exporteren en hierdoor de thuismarkt zou te kort doen. Vanuit Orval dringt men er op aan om u de juiste informatie mee te geven. Tot het jaar 2000 produceerde men zo’n 40.000hl. Sinds de installatie van de nieuwe brouwerij en nog wat extra investeringen is die productie vandaag opgelopen tot 74.000hl, wat quasi een verdubbeling is op 15 jaar tijd. Daarmee is ook een plafond bereikt, niet zozeer voor de brouwerij zelf, wel voor alle stappen die na het brouwproces volgen : lagering, warme kamer, edm… Men realiseert en ambieert in de nabije toekomst een jaarlijkse stijging van 1 à 2 % door optimalisaties. Maar voor een echte uitbreiding of een verdere spectaculaire groei is er op korte termijn dus geen ambitie. Gedurende de jaren is de export constant gebleven tussen de 10 en 15 % van het totale volume. Dus ja, er is wat meer geëxporteerd, maar in verhouding is er ook meer bier op de Belgische markt gekomen.
Omwille van die schaarste zijn de horeca-ambassadeurs niet langer verplicht om jaarlijks een activiteit rond Orval te organiseren, men dringt er zelfs niet langer op aan om ook een ambassadeur-Orval (min. 6 maand oud) aan te bieden. Des te meer wordt de focus gelegd op het correct bedienen van het bier en een duidelijke keuze te laten tussen een Orval op frigotemperatuur of op keldertemperatuur. Alle ambassadeurs worden daar – en ook nog op een aantal andere aspecten – jaarlijks ook minstens 1 keer anoniem op gecontroleerd. Verder vraagt men vanuit de brouwerij begrip voor de situatie….
Omwille van die schaarste hebben wij het ambassadeurschap bij De Heeren ook opengetrokken naar de andere trappisten. Zo moet u onderweg naar uw ambassadeurschap slechts 18 Orvallekes drinken, aangevuld door 1 van de andere Belgische trappisten, facultatief één van de buitenlandse. En zo kom ik terug bij u, onze “ambassadeur van Orval bij De Heeren van Liedekercke”
We hebben intussen 73 ambassadeurs voor het leven. Zij hebben dus 5 opeenvolgende jaren de titel van ambassadeur behaald en worden dan vrijgesteld om het parcours te doorlopen. Zij ontvangen een groene ambassadeurskaart, waarop ook vermeld staat sinds wanneer ze ambassadeur voor het leven zijn.
Dear ladies and gentleman, one of the new ambassadors for life is our friend coming from Canada, Ted McNamara. At least once a year, he comes to Liedekerke for visiting an old colleague, but especially for drinking some Orvals in The Heeren van Liedekercke. Ted, especially for you our congratulations !
(applaudisseren !)
Daarnaast zijn er ook 37 ‘gewone’ ambassadeurs die de titel voor het leven nog moeten verdienen… Zij ontvangen een oranje lidkaart. Daarvan zijn er 13 nieuwe, en dat is toch even geleden dat we nog zo’n grote groep nieuwelingen mochten verwelkomen. Join the club Saskia en Joël, Erwin en Debby, Bart en Tinneke, Jo en Carine, Silvy, Laurens, Frank, Carine en Koen.
Tot slot zijn er nog twee ambassadeurs die GEEN lidkaart ontvangen… omdat ze nooit Orval drinken ! Ze krijgen hier toch een vermelding omdat ze ongelooflijk trouw zijn aan hun merk. Zij drinken hier ook uit een gepersonaliseerd glas. Gina is ambassadrice voor Chimay, Geert voor Westmalle.
De volledige lijst van ambassadeurs hangt uit aan de toiletten. Ik weet dat er hier en daar een foutje is geslopen in de schrijfwijze van naam op glas en/of lidkaart.
Mag ik vragen om dit op die lijst te corrigeren zodat we dit voor volgende edities kunnen rechttrekken. In elk geval onze excuses hiervoor.
Als ambassadeur krijg je dus straks je lidkaart en drink je bij ons uit een gepersonaliseerd glas. Jaarlijks is er nog een extra attentie en dit jaar is dat – naast deze receptie – een pin van Orval. Ik denk dat we allemaal een beetje fier zijn op onze titel en met deze pin kunnen we dat ook tonen aan de buitenwereld. Deze pin krijg je, verlies ze niet, want dan ben je moreel verplicht om een tweede kopen…
Tijd om er enen op te drinken, toch eerst nog wat kleine mededelingen.
“de scheve noot” gaan er hier straks nog een lap op geven…
Geniet van de avond, dank voor jullie komst en …. Gezondheid ! Cheers!